SCHOLING…goed voor ons?
Waar is scholing van een recht in een plicht veranderd? Dat
moment heb ik niet meegekregen. Misschien was het altijd al een plicht, verpakt
als recht? Wij zijn in Nederland niet vrij om ons te ontwikkelen zoals het ons
goed dunkt. We zijn verplicht naar school te gaan, want anders…
Mijn basisschool tijd heb ik niet als zodanig ervaren omdat
ik er – met uitzondering van rekenen en wat sociale ongemakken – redelijk
doorheen rolde. Maar bij de middelbare school kwamen er vakken bij waar ik
niets mee kon. En ja…wilde je een toekomst hebben (lees: financieel onafhankelijk zijn) moest je proberen zo hoog
mogelijk te komen in de onderwijsboom. Dat heb ik gedaan. Met veel vallen en
opstaan, want vooral exacte vakken en economie waren abacadabra voor mij. Had
je eindelijk die formule in je hoofd zitten en dan kreeg je een test, waarin de
situatie waarop je die formule moest toepassen enigszins leek op die, welke je
kende…maar toch nèt niet en dan was ik hopeloos verloren. Kwam ik weer thuis
met een onvoldoende voor wiskunde.
Mijn eigen belangstelling lag bij muziek en tekenen,
handwerken, dansen….maar daar kun je niets mee in deze wereld, althans volgens
mijn ouders. Een 10 voor tekenen stelde niets voor, een 10 voor wiskunde wel. Ik
kom uit een gezin waar opleiding via scholing prioriteit had. Als je kon leren,
moest je dat ook doen. En dat is nog maar een klein deel van alle ellende, want
vooral vanuit sociaal perspectief was de middelbare school een hel voor me. Ik
wilde er graag “bij horen” maar ik wist diep in mijn hart dat dat niet het
geval was en wurmde me in kronkels, met alle gevolgen van dien. Ik heb er wel
veel variaties van maskers door leren kennen ;-)
Toen ik op een gegeven moment mijn diploma op zak had wilde
ik ook nog gaan studeren!
Wat? Tja, ook die keuze ging niet zonder slag of stoot. Ik
zie me nog met mijn moeder urenlang door een elsevier gids met beroepen en
opleidingen spitten, want ik wist het echt niet. Als je het me nu vraagt, weet
ik het nog steeds niet ;-)
Sommige opleidingen leken me toen wel leuk, maar wat je
ermee kon niet, of te beperkt. En dat leidde tot een keuze, met zo ongeveer de
helft van mijn klas, om rechten te gaan studeren. Daarmee had ik de goedkeuring
van mijn ouders, want met rechten kon je altijd wel iets doen in de wereld. Niets
is minder waar…
Want na deze studie, die ik na lange tijd wist te voltooien,
stond ik weer voor hetzelfde dilemma. Wat nu? Intussen had ik ook een
secretaresse diploma op zak, dus ik kon het werkende leven in. Mijn
universitaire graad opende deuren, dat was handig…en ja ik kon mezelf
financieel onderhouden. Maar of ik daar nu zo gelukkig mee was? Ik bleef dus
zoeken naar een levensvervulling die meer vervullend was. Want wat ik ontdekte
was, dat je nog zoveel kunt studeren, maar als het niet bij je past blijft dat
altijd wringen. Er zijn misschien mensen die zich makkelijker voegen naar hun
situatie, maar in mij roerde zich een ontevredenheid met het leven zoals ik het
leefde. Was dit het nou? Werken tot een zekere (door de overheid vastgestelde)
leeftijd in banen die niet vervullend zijn, vervolgens oud en afgeleefd nog een
paar jaar in rust mogen doorbrengen (als je geluk hebt) tot dat je in een
bejaardenhuis terecht komt en je daar met je mede-krakkemikkigen zit te wachten
totdat de dood je komt halen?
Dit is wat te kort door de bocht, maar ik ben altijd gegaan
voor meer dan dat en heb keer op keer mijn neus gestoten aan de grenzen van
deze wereld.
Wat ik ook probeerde om mijn vleugels uit te slaan, het kwam
niet van de grond. Dat is toch raar?
Kijk ik nu…jaren later om me heen zie ik een kale wereld,
met vooral veel lelijke objecten (die ze kunst noemen), wijken met eindeloze
rijen fantasieloze huizen en torenhoge glazen gebouwen.
Grote metalen of kunststof objecten, soms abstract en soms
figuratief, waar dan een uitleg bij moet wat het is en waarom het is. Dat
noemen ze kunst. Uhm…mis ik iets? En kijk dan naar de perfectie van een levend
wezen zoals een boom. Waarin alles perfect is en eindeloos mooi, soms niet te
bevatten en nooit na te maken. En bomen worden met zo’n gemak gesloopt,
onbegrijpelijk gewoon! Natuurlijke schoonheid wordt systematisch verwijderd uit
onze wereld…we staan erbij en kijken ernaar!
Systemen hebben de overhand in onze wereld, en dat begint
bij school.
Ik heb het toen ik jong was niet zo gezien, maar terugkijkend zie ik een ander plaatje.
En nu ben ik een boek aan het lezen waardoor alles zo op zijn plaats valt, dat ik het wel van de daken wil schreeuwen! We hebben er al eerder een melding van gemaakt op ons blog maar ik vind dat iedereen dat boek moet lezen. En niet alleen als je kinderen hebt. Als je het leest, snap je beter waar bepaalde “gewoontes” of beter gezegd “programmeringen” vandaan komen. Waarom het zo moeilijk is om aan bepaalde dingen te ontsnappen. Dat je zo goed geprogrammeerd bent, dat het moeilijk is foutcodes te genereren!
Ik heb het toen ik jong was niet zo gezien, maar terugkijkend zie ik een ander plaatje.
En nu ben ik een boek aan het lezen waardoor alles zo op zijn plaats valt, dat ik het wel van de daken wil schreeuwen! We hebben er al eerder een melding van gemaakt op ons blog maar ik vind dat iedereen dat boek moet lezen. En niet alleen als je kinderen hebt. Als je het leest, snap je beter waar bepaalde “gewoontes” of beter gezegd “programmeringen” vandaan komen. Waarom het zo moeilijk is om aan bepaalde dingen te ontsnappen. Dat je zo goed geprogrammeerd bent, dat het moeilijk is foutcodes te genereren!
Een citaat uit het boek:
“Leren is met andere woorden een synoniem voor ‘uitvinden’ of ‘ontdekken’ . Hoe gaat dat uitvinden in zijn werk? Het begint bij een concrete situatie, iets dat tot het dagelijkse leven behoort, iets dat we tegenkomen en dat ons boeit of op een andere manier belangrijk is voor ons. Vaak stelt de situatie ons voor een probleem of een uitdaging, maar dat is niet altijd het geval. Op basis van die situatie pas ik een strategie toe van trial and error: ik test mijn vooronderstellingen en corrigeer ze of pas ze aan op basis van die experimenten. Zo kom ik, na een uniek traject van pogingen en zelfcorrecties tot een inzicht, een strategie, een uitvinding, een principe.
“Leren is met andere woorden een synoniem voor ‘uitvinden’ of ‘ontdekken’ . Hoe gaat dat uitvinden in zijn werk? Het begint bij een concrete situatie, iets dat tot het dagelijkse leven behoort, iets dat we tegenkomen en dat ons boeit of op een andere manier belangrijk is voor ons. Vaak stelt de situatie ons voor een probleem of een uitdaging, maar dat is niet altijd het geval. Op basis van die situatie pas ik een strategie toe van trial and error: ik test mijn vooronderstellingen en corrigeer ze of pas ze aan op basis van die experimenten. Zo kom ik, na een uniek traject van pogingen en zelfcorrecties tot een inzicht, een strategie, een uitvinding, een principe.
De school vat leren
echter heel anders op: de school begint daar waar het spontane leerproces tot
een voorlopig einde komt: bij het abstracte principe. Op school moesten we
definities en axioma’s instuderen, grammaticale regels, vervoegingen en
verbuigingen memoriseren terwijl we niet het minste idee hadden op welke
situatie of op welk probleem deze principes een antwoord boden. We begonnen
steeds bij de grootste algemeenheid, bij het hoogste niveau van abstractie.
Maar wat is een abstractie waaruit elke verwijzing naar de werkelijkheid is
weggelaten? Dat is een ongerijmdheid. Ongerijmdheden moeten leren en afgerekend
worden op het juist of onjuist reproduceren ervan, dat is het schoolse
universum. We zagen eerder hoezeer het spontane leren van jonge kinderen gedreven
wordt door de wil en de goesting om de wereld tot een betekenisvolle plek te
maken. Dat doen zij op hun eigen tempo, op basis van een échte situatie, waarin
échte dingen op het spel staan en waarin zij via een uniek traject van
proberen, mislukken en lukken tot een inzicht komen.”
Ik ben heel lang ‘braaf’ en aangepast (aan de buitenkant
dus, niet van binnen) geweest, totdat ik begon te ontdekken dat me dat niet
bracht waar mijn wezen van binnen zo naar snakte. Die innerlijke stem heeft me levend
gehouden, me gebracht naar onbekende gebieden. Ik heb ontdekt dat als je iets
heel graag wilt omdat het je boeit of dat je het nodig hebt voor iets wat je
graag wilt, je alles kunt leren! Ik heb grafische programma’s geleerd, een
buitenlands leven en taal eigen gemaakt, een verbouwing van een huis ervaren
vanaf punt nul enzovoorts. Het begint met interesse en je gaat iets verkennen,
anderen vragen hoe het moet, het uitproberen. Je maakt fouten en de volgende
keer weet je waar de moeilijkheid zit. Op een gegeven moment heb je het voor
elkaar, terwijl je toen je begon nog van toeten noch blazen wist. Zo leren we,
dat is namelijk in relatie tot een levend iets! Tot iets wat je raakt of wat je
graag wilt. Leven is altijd in verbinding!
School leert je dode materie door overal de verbindingen uit te halen. Het leeft niet, het is kennis waar je niets mee kunt. Dan kun je zeggen….nou? lezen, schrijven en rekenen toch wel? Ik weet uit ervaring, en dat wordt bevestigd in het boek dat ik lees, dat alles wat je wilt leren vanzelf tot je komt. Als het voor je neus staat in de vorm van een uitdaging of interesse, ga je er vanzelf mee aan de slag. Dat zit in ons, vanaf ons moment van geboren worden totdat we overgaan. Dat is ons innerlijke goud, onze drijfveer. Dat zijn de wonderen in onze wereld. School maakt dat kapot, of op zijn minst zorgt het voor een knik, want je kunt het opnieuw veroveren als je innerlijke licht sterk genoeg is en je bewustzijn zich ontwikkelt en je echt gaat zien.
School leert je dode materie door overal de verbindingen uit te halen. Het leeft niet, het is kennis waar je niets mee kunt. Dan kun je zeggen….nou? lezen, schrijven en rekenen toch wel? Ik weet uit ervaring, en dat wordt bevestigd in het boek dat ik lees, dat alles wat je wilt leren vanzelf tot je komt. Als het voor je neus staat in de vorm van een uitdaging of interesse, ga je er vanzelf mee aan de slag. Dat zit in ons, vanaf ons moment van geboren worden totdat we overgaan. Dat is ons innerlijke goud, onze drijfveer. Dat zijn de wonderen in onze wereld. School maakt dat kapot, of op zijn minst zorgt het voor een knik, want je kunt het opnieuw veroveren als je innerlijke licht sterk genoeg is en je bewustzijn zich ontwikkelt en je echt gaat zien.
En nu de volgende vraag…waarom zou school ons dode materie
leren? Waarom is er scholing en waarom is het verplicht?
In het eerder genoemde boek worden een aantal dingen genoemd
die ons op school worden geleerd, of eigenlijk door het schoolsysteem, die onzichtbaar zijn maar erg
bepalend zijn in ons verdere leven.
- Om te leren ben ik afhankelijk van iemand die onderwijst
- Fouten maken is slecht
- Het idee is belangrijker en meer waar dan de werkelijkheid
- Ik moet me aanpassen
- Ik moet mezelf opgeven
- Ik leer mijn interesse af
- Ik ben zus of zo – identiteit en tegenidentiteit
- Ik leer onderhevig te zijn aan dwang en plicht
- Ik leer samen te leven onder dwang
- Ik leer tegen de ander/ten koste van de ander/beter dan de ander te zijn
- Ik leer de noodzaak van school
Indien je je eigen leven eerlijk onder de loep neemt,
hoeveel van de bovenstaande conditioneringen zijn dan van toepassing?
Als ik de basisscholen van nu zie, zie ik speelplaatsen afgebakend door hekken. Als ik het programma van scholen zie, kun je alleen bepaalde vakken combineren in een bepaalde leergang die helemaal is afgestemd op één of ander beroep. Op een rotonde mag ik niet eens meer eindeloos rondjes rijden als ik dat zou willen, nee….binnen de verhoogde lijntjes blijven, het traject is al helemaal voorgekauwd. Rijd je een keer door rood omdat het stoplicht net van oranje op rood floepte en stoppen misschien meer gevaar opleverde dan doorrijden…moet je een afgrijselijke boete betalen. Fouten maken? Foei! Kan niet! Je wordt meteen gecorrigeerd. Geen marges meer, nergens.
We laten ons steeds verder beperken en waarom? Dat is ons
GELEERD! OP SCHOOL!
Iris♥
