Hoe vreugde ons kan helpen een burn-out aan te pakken
Door: Sophie Cliff – 22 Januari 2023
Burnout is een beetje een modewoord geworden in de afgelopen jaren, en daar is een goede reden voor – onderzoek toont aan dat meer van ons het ervaren dan ooit tevoren. En dat is geen verrassing, want de afgelopen jaren hebben ons voor zoveel uitdagingen gesteld en het leven voelt op dit moment vol onzekerheid.
Wat is burn-out?
Een burn-out wordt gedefinieerd als een toestand van fysieke en mentale uitputting als gevolg van buitensporige en langdurige periodes van onbeheerde stress. De Wereldgezondheidsorganisatie beschrijft drie verschillende symptomen: uitgeputte energie en uitputting (je voelt je altijd moe, hoeveel rust je ook neemt), gevoelens van negativiteit en cynisme (moeite om de zonnige kantjes te vinden, of het gevoel dat niets wat je doet een verschil zal maken), en verminderde prestaties (moeite om op hetzelfde niveau te presteren als in het verleden).
Wat heeft vreugde te maken met burn-out?
Als het gaat om het aanpakken van een burn-out, zijn er een paar populaire strategieën die ons te binnen schieten: minder beslag leggen op onze energie, tijd vrijmaken om te genezen en te herstellen, en professionele hulp zoeken. Al deze strategieën kunnen ongelooflijk nuttig zijn, maar er is misschien nog iets anders dat je nog niet hebt overwogen: prioriteit geven aan vreugde.
Uit onderzoek blijkt dat het ervaren van vreugde of andere positieve emoties kan helpen om ons te beschermen tegen of te herstellen van een burn-out. Dat komt omdat het ervaren van positieve emoties ons kan helpen veerkracht en andere kwaliteiten op te bouwen die ons helpen beter met stress om te gaan. Dit wordt het best begrepen aan de hand van een theorie die de verbredings- en opbouwtheorie wordt genoemd en die vaak wordt gebruikt als basis voor de positieve psychologie.
Volgens vooraanstaand sociaal psycholoog Barbara Fredrickson kunnen negatieve emoties ons aanzetten tot bekrompen, op overleving gericht gedrag (zoals de vecht/vlucht/koude reactie), terwijl positieve gedachten en emoties ons bewustzijn verruimen en nieuwe gedachten en acties aanmoedigen.
Haar verbredings- en opbouwtheorie verklaart hoe wanneer we positieve emoties zoals vreugde ervaren, we ons denken verbreden en ons cognitief functioneren verbeteren, waardoor we kunnen putten uit een breed scala van mogelijke oplossingen en gedragingen, waardoor we een hele reeks mentale middelen opbouwen (waaronder veerkracht) die ons helpen een beter, gezonder en bevredigender leven te leiden. En het mooie is dat we dit ervaren als een positieve opwaartse spiraal, dus hoe meer we die positieve emoties ervaren, hoe groter de voordelen.
Hoe kunnen we prioriteit geven aan meer vreugde?
Nu we weten dat vreugde ons kan helpen om onze burn-out aan te pakken, hoe kunnen we er meer prioriteit aan geven, vooral als we ons overweldigd of uitgeput voelen? Hier zijn een paar tips die kunnen helpen.
- Beoefen dankbaarheid. Uit onderzoek blijkt dat een van de grootste voorspellers van vreugde dankbaarheid is; je dankbaar voelen voor wat je hebt in je leven is vaak de snelste weg naar het ervaren van vreugde en andere positieve emoties. Een regelmatige oefening in dankbaarheid heeft ook tal van andere voordelen, waaronder een betere gezondheid, meer verbonden relaties en een betere nachtrust. Je kunt ervoor kiezen een lijst op te stellen van de dingen waar je dankbaar voor bent, of gewoon proberen je dankbaarheid vaker uit te spreken in je dagelijks leven.
- Maak contact met anderen. Naast dankbaarheid is de andere grootste voorspeller van vreugde in ons leven de connecties die we hebben met anderen. Uit onderzoek blijkt dat sterke banden belangrijker zijn voor onze gezondheid en ons geluk dan wat dan ook, en het omgekeerde is ook waar: eenzaamheid en isolement zouden even schadelijk zijn voor onze gezondheid als het roken van 20 sigaretten per dag. Het goede nieuws is dat onze relaties niet perfect hoeven te zijn. We kunnen kibbelen en het oneens zijn met onze geliefden, zolang we maar weten dat we ze kunnen vertrouwen. En kleine momenten van verbondenheid – bijvoorbeeld hallo zeggen tegen de postbode of een praatje maken met je serveerster – kunnen ook ons geluk en welzijn vergroten.
- Betekenis vinden. Een gevoel van zin en doel hebben is een belangrijk onderdeel van een vreugdevol leven, en studies suggereren dat het ook kan helpen onze veerkracht te vergroten, waardoor we kunnen herstellen van een burn-out of deze kunnen voorkomen. Dit betekent niet dat je je baan moet opzeggen en iets moet gaan doen wat meer waard is, maar het betekent wel dat je een aantal schitterende voordelen kunt ervaren door na te denken over wat een gevoel van zin en doel aan je leven toevoegt. Wat is voor jou het belangrijkst? Waar ben je gepassioneerd over? En hoe kun je daar meer tijd en energie aan besteden?
- Probeer een positief dagboek bij te houden. Studies hebben aangetoond dat het opschrijven van onze gevoelens ons kan helpen om beter met stress om te gaan, maar schrijven over de positieve delen van ons leven kan nog meer voordelen hebben, zoals ons helpen om ons optimistischer te voelen en ons lichamelijk en geestelijk welzijn te stimuleren. Als je je afvraagt waar je moet beginnen, probeer dan gewoon op te schrijven wat al goed is. Dat kan betekenen dat je nadenkt over je sterke punten, onderzoekt waar je naar uitkijkt of je favoriete herinneringen bijhoudt.
Sophie Cliff
Vertaling: wakkeremensen.org