‘Het
waarachtig goede is het overwonnen boze’
DOOR GAST / 13 JUNI 2018
Hagen Jonker zegde in 1989 zijn baan als chirurg in de
reguliere geneeskunde op om zich toe te leggen op holistische
geneeswijzen. In deze bijdrage bespreekt hij de ontwikkelingsweg die wij
als mensen moeten gaan om tegenkrachten tegemoet te treden en om te vormen.
Door: Hagen Jonker
Van jongs af aan ben ik opgevoed met antroposofie en
de eerste zeven jaar van de lagere school heb ik op de Vrije School in Zeist
doorgebracht. Een tijd die een grote invloed op mij heeft gehad.
Bij het Vrije School onderwijs gaat het er om de
ontwikkeling van kinderen te stimuleren en niet om zoveel mogelijk feitenkennis
aan kinderen toe te dienen.
Via de jaarfeesten, gebaseerd op het verloop van de
seizoenen, krijgen kinderen het begrip dat zij deel uitmaken van een groter
geheel. Hierbij hoort ook het idee van groeien, bloeien en verwelken en dat de
gebeurtenissen in de natuur cyclisch en ritmisch verlopen.
Ritme heeft mij altijd geboeid. En ook de ideeën
achter cijfers, de numerologie, astrologie, enzovoort hebben mij altijd
geïntrigeerd, evenals het bestaan van cycli en kringlopen. Vandaar misschien
dat voor mij een leven na de dood vanzelfsprekend was en is.
Een ander wezenlijk punt dat ik mij herinner is de
gevoelens van eerbied voor zowel de natuur als voor bepaalde mensen die een rol
speelden op school.
Zo is er een prachtige uitspraak in het boek van Rudolf Steiner. ‘Hoe krijgt men bewustzijn op hogere gebieden’. Deze luidt : “Wat op jeugdige leeftijd ervaren wordt als eerbied voor bijvoorbeeld een bepaald persoon, kan later uitgroeien tot eerbied voor waarheid en kennis.”
Ik denk dat het altijd belangrijk blijft en dat het
goed is om oprechte bewondering te hebben voor mensen die iets bijzonders op
welk gebied dan ook tot stand brengen. Er zijn veel mensen, zeker ook op
medisch gebied, die buiten de gebaande paden durven te denken en die ik bewonder.
Volgens mij is het goed om oprecht mensen of
kunstwerken die ook echt waardevol zijn te waarderen als tegenwicht tegen het
alles bekritiseren dat in deze tijd zo veel wordt gedaan.
Een prachtige spreuk die een diepe wijsheid weergeeft
over de ontwikkeling die wij als mensen moeten gaan en die mij erg trof was de
volgende van Friedrich Benesch, Duits natuurwetenschapper, schrijver,
antroposoof en priester bij de Christengemeenschap (1907-1991):
De werkelijke waarheid
is niet de waarheid
maar de overwonnen dwaling.
is niet de waarheid
maar de overwonnen dwaling.
En de ware werkelijkheid is
niet de werkelijkheid
maar de overwonnen illusie.
niet de werkelijkheid
maar de overwonnen illusie.
En de werkelijke reinheid is
niet de oorspronkelijke reinheid
maar de gelouterde onreinheid.
niet de oorspronkelijke reinheid
maar de gelouterde onreinheid.
En het waarachtig goede is
niet het oorspronkelijk goede
maar het overwonnen boze.
niet het oorspronkelijk goede
maar het overwonnen boze.
Dat geldt voor het hele werelddal
ook voor de goden.
ook voor de goden.
Want op de weg waarop het boze wordt
omgevormd
kan zich iets ontwikkelen
wat oorspronkelijk niet in het goede aanwezig was.
kan zich iets ontwikkelen
wat oorspronkelijk niet in het goede aanwezig was.
Doordat God de tegenkrachten heeft
geschapen
heeft Hij zichzelf gedwongen
Zijn diepste wezen op een nog andere wijze te openbaren
Wat Hij zonder hen niet had kunnen doen.
heeft Hij zichzelf gedwongen
Zijn diepste wezen op een nog andere wijze te openbaren
Wat Hij zonder hen niet had kunnen doen.
Dit geeft naar mijn idee heel mooi weer dat er
tegenkrachten, kwade krachten in de wereld zijn die wij moeten omvormen. Het
idee dat de mens alleen maar goed is en dat wij niet naar het kwade moeten
kijken lijkt mij naïef en zelfs gevaarlijk.
Dit gedicht spreekt mij zo aan omdat ik denk dat er in
deze tijd veel krachten werkzaam zijn die niet altijd even goed voor de mensen
zijn.
Maar als wij eerlijk zijn hebben wij zelf ook een
duistere kant waaraan wij moeten werken. Wij moeten dan wel beginnen met deze
te erkennen. En dat is niet altijd eenvoudig / Jung stelt het zelfs heel
extreem als hij zegt:
“Het is onmogelijk tot bewustzijn te komen zonder
pijn. Mensen zullen echt alles doen, ongeacht hoe absurd ook, om niet
oog-in-oog te komen met hun eigen Ziel.
Je wordt niet verlicht door je figuren van Licht voor
te stellen, maar door het Duister bewust te maken.
Zelfs een gelukkig leven kan niet zonder een bepaalde
mate van Duister. Want zo zou het woord ‘gelukkig’ zijn betekenis verliezen,
wanneer het niet in balans is gebracht door verdriet.
Het is een stuk wijzer, de zaken te laten komen,
vanuit geduld en in rust.
Je eigen Duister te leren kennen is de beste methode
om te leren omgaan met het Duister van andere mensen. Tot het moment dat je het
onbewuste bewust maakt, zal het onbewuste je leven dirigeren. En dat zal je dan
‘mijn lot’ noemen.”
Kort gezegd verbeter de wereld en begin bij jezelf. Jung was een vooruitstrevend psychiater die
niet alleen materialistisch en mechanisch dacht, maar een veel breder
perspectief hanteerde.
Meer informatie over zijn werk vind je bij de Stichting
C.G. Jung Bibliotheek.
=====================
Zie ook van dezelfde auteur:
